Otozomal dominant zorlayıcı helioftalmik patlama (ACHOO) sendromu aşırı hapşırmaya neden olan genetik bir hastalıktır. ACHOO sendromu genetik bir hastalık gibi gözüküyor, bu kalıtsal olduğu anlamına geliyor. Bir ebeveyni bu rahatsızlığa sahipse, çocukların bir veya daha fazlasının sonunda buna sahip olma şansı da yüzde 50’dir. Yoğun güneş ışığına maruz kaldığınız zamanlarda yani parlak ışığa aniden maruz kalındığında kontrol edilemeyen bir hapşırma meydana gelmesi durumudur aslında. Bu tür hapşırmalara fotik hapşırma denir. Burnunda genelde bir kaşınma olur ve yaklaşık 4-5 dk boyunca hapşırmaya devam edebilirler. Hapşırma temas ve tahriş edici maddelerin solunması halinde tetiklenir ve daha çok devam etmeye başlar. Mukus zarının tahriş olması sonucuyla da hapşırma olayı gerçekleşebilir. Aşırı derecede polen veya toza maruz kalınması da hapşırma süresini uzayabilmektedir..
ACHOO Sendromu ile İlgili İlk Teoriler Şu Şekildedir : 
Aristoteles MÖ 4. yüzyılda birçok şeye cevap bulmak için Problemler derlemesibi yazdı ve problemlerden biri de Güneşışığı hapşırmasıydı. Güneşin burnu tahriş ettiğini ve hapşırmaya neden olduğunu savunmuştur.
Fakat 16. yüzyılda İngilliz filazof Francis Bacon bu açıklamaya tamamen katılmamıştır. O güneş ışığının gözleri sulandırdığını ve bu suyun burnun gıdıklanmasına sebep olduğunu bu yüzden hapşırma eylemin gerçekleşdiğini öne sürmüştür.
Bu sendrom hakkındaki güncel durum şu şekildedir:
Optik siniri tetikleyen parlak ışığın trigeminal siniri (Yüzdeki sinir duyularını kontrol eder) tetiklediği zaman beyin sapında bulunan hapşırma merkezi bu sinyali bu sinyali burnu tahriş eden bir şey gibi algılayıp bir savunma mekanizması geliştiriyor. Bu hastalığa yakalanan kişilerin bu sebeple bu kadar hapşırdıkları düşünülmektedir. Ama hala tam olarak neden kaynaklandığı kanıtlanamamıştır.
Peki ACHOO Sendromun Bir Tedavisi Var Mıdır ?
Bu hastalığın maalesef bir tedavisi yoktur bu kişilerin uzun süre güneş ışığına maruz kalmamaları , toz ve polene alerjisi olan birinin daha dikkatli olması tavsiye edilir. Çünkü alerjisi olan kişilerin hapşmayı durudurması daha güçtür.Şu ana kadar başarılı bir tedavi yöntemi mevcut olmadığı için tamamen geçmesi mümkün değildir.
Referanslar
1- Dean L ,Book from National Center for Biotechnology Information (US), Bethesda (MD), 19 May 2017
2-Nancy L. Tsoi, MD Proceedings of UCLA Health -VOLUME 24 (2020)-
3-Robert A. Norman, Share P. Paul , Germs,Genses and Geography ,21 March 2017
